198. පැනි බේරෙණ කොම්පැනි කථා 1

ක්‍රියාන්විතයේ මුල් ගමන් කරුවෝ නලීන්-හුස්නි-සෆ්ෆ්‍රාස්

 

කනු කුනු නොගෑ කුණු ප්‍රශ්ණය! 

මා වසර දොලහක් සේවය කල යුනයිටඩ් මෝටර්ස් සමාගමේ සිට අවසන් වතාවට සේවය කල ඔටෝමිරාජ් ආයතනය වෙතට පැමිණීම සිදු උනේ හරිම අනපේක්ෂිත විදියට. ඇත්තටම ඊට මුල් උනේ මගේම හදවත කිව්වොත් මම වඩාත් නිවැරදියි!

වසික කැන්ගරු දේශයට ගිය අලුත එයාගේ තනිය ටික කාලෙකට හරි මකා දමන්නට එහාට යන්න මගේ අදහසක් තිබුනා.

නමුත් ඒ සඳහා වීසා ගැනීමේ සිට වෙනත් වෙනත් කටයුතු වලට කාලය ගතවන විට ඔටෝ මිරාජයට සෙට් වෙන්නට කරුණු කාරණා යෙදුනා.

දෙමටගොඩ ඔටෝමිරාජය යනු ඔටෝමිරාජ් සමූහයේම වැඩිම ආදායම් ලබපු ශාඛාව නැතිනම් ඒකකය.

අපේ ඉලක්කය වූයේ මසකට මිලියන 15 ක්. අපි මිලියන 10 ක 12 ක මට්ටමක් සැමදා පවත්වාගෙන ගියා.

මගේත් එක්ක ලොකු කණ්ඩායමක් වැඩකලා.

එයින් ප්‍රධාන උනේ රුෂාන් මල්ලී.

ඔහු මට සෙවනැල්ල සේ එකටම අදටත් සිටින මිත්‍රයෙක්.

ගැන්සිය - දකුණේ සිට - රුශාන්, ජනක, මලීෂා, ප්‍රියන්ජි, අසේල. සෆ්ෆ්‍රාස්, සුගත්, පොඩි ඉසුරු, ලසන්ත

ඊට අමතරව අසේල, සෆ්‍රාස්, රොක්සි, නලීන්, නන්දික, මනෝජ්, සුදත්, විජේ, සම්පත්, ලසන්ත, ප්‍රියන්ජි වගේ නිළධර කාඩරයකුත් ඔවුන් වෙතින් පාලනයවූ දෙමල, සිංහල, මුස්ලිම් එළ කොල්ලො සෙට් එකකුත් එතන හිටියා.

රුෂාන් ඔපරේෂන් එක; එහෙම නැතිනම් ක්‍රියාන්විතය මුළුමනිනම දිවැව්වා.

එයාට ඒ සඳහා තිබුනේ අනර්ඝ පලපුරුද්දක්.

මම පෞද්ගලිකව රුෂාන්ගේ කළමණාකරණයටත් පොදුවේ අනෙක් අයගේ කටයුතු වලටත් අනවශ්‍ය බලපෑම් කරණ්න ගියේ නෑ.

මට අවශ්‍ය වුනේ ආයතනයේ සේවාවේ ගුණාත්මක බව ඉහල මට්ටමකට ගෙන ඒමයි.

ඒ සඳහා මම කුඩා කුඩා අත් හදා බැලීම් කලා වගේම ඉන් බොහොමයක් සාර්ථක උනා. වාහනයක් සේවාවෙන් පසු ආයතන භූමියෙන් ඉවතට යන අවස්ථාවේ දී කරණු ලබන අවසාන සුපරීක්ෂනයේදී වීල් නට් හෙවත් රෝද වල ඇන පරීක්ෂා කිරීමටත් ප්‍රමිතියට තද කිරීමටත් ටෝක් රින්ච් පාවිච්චිය හඳුන්වාදීම ඉන් එකක්.

හරිනේ! ඇයි වැරදිද? අසේල මුල්ම ටෝක් රින්ච් එකෙන් වැඩ පෙන්වමින්

වමේ සිට - අසේල, හසන්, වික්‍රමසිංහ, කුමාර, ලසන්ත, සම්පත්

අදටත් එය එහි සාර්ථකව කරගෙන යනු ලබනවා.

නමුත් ආයතනයට පැමිණි මුල් දිනයේම මා දුටු; මවිසින් පළමුව විසඳිය යුතු ප්‍රධාන ගැටළුව වූයේ අපද්‍රව්‍ය කළමණාකරණය කියලා මට ඒත්තු ගියා.

දිනපතා එකතුවන විශාල අපද්‍රව්‍ය හෙවත් කුණු බැහැර කිරීම සඳහා සතිපතා ලොකු වියදමක් දැරීමට වාගේම ඒ සඳහා නගර සභාවෙන් වාහනයක් ගෙන්වා ගැනීමට ආයතනයක් ලෙසට අපි සැවොම මුහුණ දුන් අප්‍රසන්න අත්දැකීමක් උනා.

මෙය මට මහත්වූ අභියෝගයක්නේ ආණ්ඩුවටවත් විසඳ ගන්න බැරි!? 

එය මා සතුටින් භාර ගත්තා.

පළමුව ආයතනයේ එක් වන කුණු මොනවා දැයි සොයා බැලුවා. එතනදි මම තේරුම් ගත්තු දෙයක් තිබුනා අනිවාර්‍යයෙන්ම එක්තු වන අපද්‍රව්‍ය හා අපට පාලනය කරගත හැකි ඒවා ලෙස කොටස් දෙකක් ඇති වග.

මොනවද මේ අනිවාර්‍යය කුණු:- ඒවා තමයි වාහන වලින් ඉවත් කරණු ලබන දැවිතෙල් හෙවත් කළු තෙල්. අනෙක ඉවත් කරණ පෙරහන් හෙවත් ෆිල්ටර් ඊළඟට ලිහිසි තෙල් කෑන් හා වෙනත් ඇසුරුම්.

මම ආයතනයට යන විට දැවිතෙල් බැරලයක එනම් ලීටර 200ක මිල වූයේ රුපියල් 7500ක්. මමත් රුශානුත් එකවුන්ටන් ප්‍රියන්ජිත් එකතුව අපි තීරණයක් ගත්තා කළුතෙල් බැරලයක මිල රු: 10,000 කට ඉහල දැමීමට. ඒ පියවර කිහිපයකින්. පලමුව එය රු: 9000 කට ඉහල දැමීමට සමත් උනා.

 ඒ ගැනත් පොඩිත්තක් ලිව්වොත් හොඳයි වගේ. මේ කළු තෙල් විකුණන මුදල බැර උනේ අපේ අර මුලින් කීව මල්ලිලාට උදේ කෑම එක දෙන්න. තෙල් වලට ලැබෙන මුදල මත තමයි අපිට මේ දරුවන්ට දෙන්න පුළුවන් කෑම එකේ ගුණාත්මක බව තීරණය උනේ!

මෙහෙම තෙල් විකිණීමට මෙතෙක් පැවති ඒකාකාර මිල ඉහල දැමිය හැකි වේ දැයි බොහෝ දෙනා හට කුකුසක් තිබුනා.  ඒ පිළිබඳව වගකීම මා භාර ගත්තා. නැවත කළුතෙල් මිළදී ගන්නා අය ආ විට; ඔහුව මා මුණ ගැසීමට තීරණය කලා. දිනක් සවස් වරුවේ තෙල් මුදලාලි ආ විගස ඔහුව මා වෙත ස්ටෝරුවේ මනෝජ් රැගෙන ආවා.

ඔහුගේ නම ලැම්බර්ට්!

"ලැම්බර්ට් ඔයාට එන්න කිව්වේ අපට ඉදිරියේ ඔයාට තෙල් දෙන්න බැරි වෙන බව කියන්න!" මම කීවේ  පොඩි බොරුවක්.

"ඒ මොකද සර්!?"

"නෑ! අපේ ඔටෝමිරාජ් ඔක්කොම ඒවායෙ තෙල් ගන්න එක්කෙනෙක් ටෙන්ඩර් එකක් දාලා තියෙනවා. එයා 9000 ගානේ ගන්නවාලු. ඒ හින්දා අපිට තෙල් පිට දෙන්න එපා කියලා හෙඩ් ඔෆිස් එකෙන් කියලා තියෙනවා. වෙනසක් උනොත් මම ඔයාට දන්වන්නම්."

"හරි සර් මම 9000 ට ගන්න කැමති උනොත්?"

"මට දැන්ම ඒක ගැන කියන්න බෑ! මම හෙඩ් ඔෆිස් එකෙන් අහලා ඔයාට දන්වන්නම්!"

ඒ කෙටි වේලාව අවසන් උනේ අපේ ඉලක්කය සපුරා ගනිමින්.

අපිට ෆිල්ටර විකිණීමත් නියමිත ක්‍රම වේධයකට සකස් කර ගන්න පුළුවන් උනා.

ඒ වගේම හිස් කෑන් සියල්ල ප්ලාස්ටික් කැට හදන තැනකට විකුණා ගන්නටත් පසුව ප්ලාස්ටික් එකතු කරණා අයෙකු අපගෙ ආයතනයටම විත් හිස් කෑන් වතුර බෝතල් කිලෝ ගානට අරං ගියා. ඒ කුණු සේරම මුදල් කර ගැනීමට හැමෝම මට උදව් කලා!

දැන් තමයි සංකීර්ණ ප්‍රශ්නය:

දෙවෙනි අපද්‍රව්‍ය උනේ පාලනය කල හැකි කුණු!

මෙහි ප්‍රධාන වශයෙන් තිබුනේ කෑම ඔතන කඩදාසි, ලන්ච් ශීට්, ඉඳුල්.

ඒ වන විට ආයතනයේ 40 කට අධික සේවක පිරිසක් සේවය කලා.

ඔවුනට උදෑසන සහ දිවා ආහාරය දුන්නේ ආයතනයෙන්මයි, උදෑසන ආහාරය මුළුමණින්ම නොමිලේ වුනු අතර දිවා ආහාරයට අය කලේ අඩක් පමණයි. ඉතිරිය ආයතනයෙන්. මේ ආහාර ගත්තේ සැපයුම් කරුවන් දෙදෙනෙකුගෙන්. ඔවුන් ගෙනා ආහාර වල ගුණාත්මක භාවය කෙසේ වෙතත් ප්‍රමාණාත්මක භාවය ඉහල මට්ටමක තිබුනා. මේ නිසා විශාල ඉඳුල් ප්‍රමාණයක් මෙන්ම කෑම ඔතන කඩදාසි කොල 80ක් ද ලන්ච් ශීට් 80ක් ද අනිවාර්යයෙන්ම දිනකට එකතු උනා.

මම අළුත් අදහසක් ගෙනාවා.

"අපි කෑම ගේන්න කියමු ප්ලාස්ටික් පෙට්ටියක. උදේට ගේන එක්කෙනාට පෙට්ටි 40 කුත් දවල් කෙනාට පෙට්ටි 40 කුත් අරණ් වැඩේ පටන් ගන්න කියමු."

"පෙට්ටි එතකොට අපි අරන් දෙනවා?" ප්‍රියන්ජි ඇහුවා.

"නෑ! නෑ!! නෑ!!! එයාල ගන්න ඕනෙ! එයාලට දැන්ටත් කඩදාසි වලට ලන්ච් ශීට් වලට මුදලක් වැයවෙනවානේ!? ඒක ඉතුරුයි. අපි එයාලගෙන් අනිවාර්‍යයෙන්ම මාස තුනක් කෑම ගන්න පොරොන්දු වෙනවා! එතකොට එයාලගෙ ඉනීශියල් කොස්ට් එක කවර් වෙනවා. ඊළඟට වෙන සප්ලයර් කෙනෙක් ගෙන් අපි කෑම ගන්න පටන් ගත්තොත්; මේ බොක්සස් ටික අළුත් සප්ලයර්ට ගන්න කියනවා මෙයාට සල්ලි දීලා!?

"ඔව් එහෙම නම් එයාලා කැමති වෙයි!" ප්‍රියන්ජි සැනසුම් සුසුමක් හෙළුවා.

"ඔව් එතකොට ඒගොල්ලන්ට පාඩුවක් නෑනෙ . . . !? රුශාන් මල්ලි මගේ පැත්තට කථා කලා - නිකං දී කිරට බලල්ලුත් ඥාව් ඥාව් ගානවා වගේ. (ඌ කොහොමත් මාව බේර ගන්නවා!)

"එතකොට ඉඳුල් . . ? (මට මතක නෑ කවුද ඇහුවේ කියලා නම්!)

"ඉඳුල් එයාලා ගෙනියන්න ඕනෙ!!!!!!" මම ගානක් නැතිව කිව්වා.

"මොන පිස්සුද? ඒකට නම් කවුරුවත් කැමති වෙන එකක් නෑ!" රුශාන්ද මංදා කිව්වේ.

"හරි සප්ලයර්ස්ලා දෙන්නාව අදම හවස මීටින් එකකට එන්න කියන්න!" අපි එයාලත් එක්ක කථා කරමු. මම උන්ට කථා කරණ්නං! උඹලා මට ග්‍රවුන්ඩ් සපොර්ට් එක දෙන්න ඕනෙ! හාද?"

"හරි හරි! හා හා!! ප්‍රියන්ගි අක්කේ!? අපිටත් ගුටි කන සීන් එකක් තමයි සෙට් වෙන්න යන්නේ" කවදත් ඕන එකකට කින්ඩිය දාන රුශාන් කියගෙනම පහලට ගියා.

හවස මීටිම සෙට් උනා. මාත් හිටියේ තරමක චකිතයකින්. ඒත් මගේ හිතේත් චකිතයක් තිබුනාට සාධාරණ තර්කයක් තිබුනා මේ "ඉඳුල් රිටර්න්" වැඩේ ගැන!

සප්ලර්ස්ලට මාව අඳුන්වලා දුන්නේ ප්‍රියන්ජි වගේ මතක.

මම මගේ  කථාව පටන් ගත්තා. ඔවුන්ට වටහා දුන්නා කෑම පෙට්ටි වල කෑම ගේන එකේ තියෙන වටිනාකම. ඒක එයාලට ලාභ දායක වන හැටි. කථාව දිගට යන්න ලැබුනේ නෑ. ඒ අය අකමැති උනා මේ කරදර වලට.

මොනවා කරණ්නද? මට පරාජය භාර ගන්න උනා.

මම එවෙලේම ස්ටෝරුවේ මනෝජ්ට කථා කරලා කිව්වා හෙට දවස ඇතුලත අපිට අළුත් සප්ලයර්ස්ලා දෙන්නෙක් හොයාගෙන එන්න කියලා.

"මනෝජ් මල්ලී උඹ මුකුත් කියන්න යන්න එපා. මං ගාවට එක්කගෙන එන්න. ඔය කෑම පෙට්ටි හුට පට ගැන උඹ කථා කලොත් වැඩේ අල වෙනවා!"

"හරි සර්! මම මුකුත් කියන්නෙ නැතිව කෑම සප්ලයි කරණ්න පුළුවංනං සර්ව ඇවිත් හම්බෙන්න කියන්නම්!"

"එළ!'

පසුදා  වන විට අපට අවස්ථා දෙකකදී  සැපයුම් කරුවන් දෙදෙනෙකු මුණ ගැසීමට හැකිවිය. දෙදෙනාම පෙට්ටි කථාවට දෙදෙනාම පහසුවෙන් එකඟ කර ගැනීමට අපහට පුළුවන් විය. මා ඔවුන්ව අපේ අවශ්‍යථාවයට පොළඹවා ගැනීමට කථා කරණ විට එයට ප්‍රියන්ජිත් රුශානුත් ම ග්‍රවුන්ඩ් සපෝර්ට් එක දුන්නෝය.

පහසුවෙන්ම  සැපයුම් කරු අපගේ පෙට්ටි සීන් එකට නවා ගත්තෙමු.

ඊළඟට "ඉඳුල් රිටර්න්" සීන් එක.

"දැං ඔයා හොඳ කෑම එකක් දුන්නොත් අපේ කොල්ලෝ පෙට්ටිය වත් ඉතුරු කරණ්නේ නෑ! කෑම අවුල්නම් ඉඳුල් ඉතුරු වෙනවා! පිළිගන්නවාද? ඔව්! (උං "ඔව්!" කියන්නටත් කලිං මම ම "ඔව්!" කියාගෙනම කථාව ඇද්දෙය!) දැන් ඔයාලා හැම පෙට්ටියටම කෑම පුරෝලා දාන්න යන්න එපා. සයිස් දෙකකට හරි තුනකට හරි කෑම එවන්න. එතකොට අඩුවෙන් කන කෙනාට පොඩි කෑම එකක්. ගොඩක් කන කෙනාට ලොකු එකකුත් ගන්න පුළුවන්. හරිනේ? ඒක ඔයාලටත් ලාභයි කෑම අපතේ යැවෙන්නෙත් නෑ. හැබැයි එක දෙයක්! අන්තිමට ඉතුරු වෙන කෑම අපි පොඩි ශොපින් කවරෙකට දාලා තියනවා. ඔයා ඒක අරන් යන්න ඕනෙ ආපහු! ඔයා හොඳට - ගානට කෑම දුන්නොත් ඔයාට මෙච්චරක් වත් ආපහු ගෙනියන්න වෙන්නේ නෑ!" මම අත් දෙක එකට තබා දෝත ඔහුට පෙන්වීය.

අපරාදෙ කියන්න බෑ. ඔවුන් ඊට එකඟ විය.

අපේ පවිත්‍රතා අංශයේ අංශාධිපති මිස්ටර් පෙරෙරාටත් වැඩ අඩු විය. සතියක් යනකොට සියළු දෙනා වඩේට එකෙන්ම සෙට් විය. සහරාන් බෝම්බ ගසනා තුරු වඩේ පුරා වසරක වැනි කාලයක් නියමෙට නැගලා ගියා. 

ඔබ පිළිගන්නවාද? අන්තිමට නගර සභාවට පටවන්න කුණු නැතිවූ වග?

වරක් රජයේ නිළධාරිණියක් පැමිණ අපගේ අපද්‍රව්‍ය බැහැර කරණා අන්දම ගැන විමසුවාය.

"අපිට එහෙමට කියලා කුණු නෑ මිස්!"

"මොකක්!?"

"ඔව්! අපි කුණු ප්‍රශ්නය විසඳා ගෙන තියෙන්නේ මෙහෙමයි! . . . . . . . . . . . . . .!!  රුශානුයි මමයි තරඟෙට මෙන් කියාගෙන කියාගෙන ගියා! මිසී ඇස් උඩ තියාගෙන  යන්න ගියේ අපි නිකං දුන්නු ස්මැක් දිවුල් බීම එකත් නොබීම!

ආතල් එකේ වැඩ - රුශාන් මල්ලීත් රොක්සිත්  එක්ක!

අප ආයතනයකට වේවා. පලාතකට වේවා, රටකට සේවය කරණා විට; නායකත්වය සපයන විට එය පාලනය කලයුත්තේ සැපයුම් කරුවන්ගේ ඕනෑ එපාකම් වලට අනුව නොව එකී සංස්ථාවේ උන්නතිය සුභ සිද්ධිය උදෙසාය! මෙසේ කල හැක්කේ ජරාව නොකන එවුංට පමණි. සැපයුම් කරුවන්ගෙන් ජරාව කන එකා සැපයුම් කරුවාට නැවේ. ඉන් පසු ක්‍රියාවට නැගෙන්නේ සැපයුම් කරුවාගේ න්‍යාය පත්‍රයයි!

සියල්ල අතිශය සාර්ථකව කෙරුණි. අති මහත් බහුතරයකගෙ ආශීර්වාදය මත වැඩේ ලස්සනට ගියේය. එතෙක් බත් කොලේ මේසය මත එළාගෙන කෑ කොල්ලන් කෑම පෙට්ටියක පිළිවෙලට අසුරා තිබුනු බත් එක මා සමගම එක මේසයේ කෑවෝය.  ගෙදර වසිකලාට;  ඉතුරු කරණ්නට ඉඩ නොදී; බලෙන් ඇන ඇන කවන ලෙසින්ම උන්ට එළවළු මැල්ලුම් ඉතුරු කරණ්නට නොදී කන්නට බල කලෙමි! උන් මගේ වයසට ගරු කල නිසාදෝ නො එසේනම් අනුකම්පා කල නිසාදෝ; මැල්ලුම්, කරවිල, හාල් මැස්සෝ; තිබ්බොටු වැනිදේ කරබාගෙන ගිල දැමුවෝය. ඇත්තෙන්ම එය අතිශය සුන්දර මතකයකි!

කොහොමටත් තිබ්බොටු කෑම මගේ ජීවිතයේ අමරණීය මතකයකි!