ශ්‍රී ලාංකීය ගීත සාහිත්‍යයේ බොහෝ විරහ ගීත ලියැවී තිබුනත් එක් ගීතයක් මගේ හදවතේ ගැඹුරුම තැනක පසු ගියදා තැන් පත් විය!
එම ගීතයේ ඇති විශේෂතා ගනනාවකි. ඔහුගේ පෙම්වතිය හෝ බිරිඳ ගේ සිත වෙනතක බැඳී ගිහින්ය! ඔහු ඊට සාප නොකරයි. ඇයගේ පැතුම එලෙසින්ම ඉටු වේවායි ඔහු ගීතය පුරාවට ප්‍රාර්ථනා කරයි.
මා ඔබ වෙනුවෙන් ගැයූ ගීත ඔබට අමතකව ගියාවේ - යලි කිසිදු දිනෙක නොඇසෙන්නට! ඔහු ප්‍රාර්ථනා කරයි.
මේ සුන්දර ගීතය: ඔබ මෙන්ම මාද බොහෝ වාර ගනනාවක් අසා ඇති මුත් එහි ඇති සුවිශේෂීත්වය විප්‍රයෝඝය දැනෙන්නටවුනේ මීට දින කිහිපයකට පෙරදීයි!
"ඔබ වෙනුවෙන් මා ගැයු ගී පෙරදා
යළි ඔබ සවනේ නොරැඳී නොගැටී
සුළඟේ මිලින උනාවේ . . . . // "
තවදුරටත් මා ගැන මතකය ඔබට ගැටළුවක් නොවිය යුතුය!
මෙම හැඟීම අදහස පිළිබඳව ලියැවුනු ගීත රාශියක් සිංහල ගීත වංශාවලීය පිරිමැදීමේදී අපට හමුවේ. ජෝති ගයන "කොතැනක සිටියත් ඔබ මෙලොවේ",
අමරසිරි පීරිස් ගයන "හන්තානෙට පායන සඳ . ."
අබේවර්ධන බාලසූරිය හා ත්‍යාගා එන් එඩ්වර්ඩ් ගයන "රෑ පැල් රකින කුරහන් පැහෙනා හේනේ . " ආදී ගීත කිහිපයක් මෙම හැඟීම උද්දීපනය කරමින් ලයා ගීතවත්වී ගැයී ඇති බව පෙනේ. ඒ ගීත හා මේ ගීතය අතර මා දකින හා මාහට දැනුනු සුවිශේෂී කරුණු කිහිපයක් වේ.
"රෑ පැල් රකින කුරහන් . . " ගීතයේ තරුණයා ගැමි ගොවි තරුණයෙකි. ඔහු ඔහු ගේ ගායනාව පුරාවටම තමාගේ බලාපොරොත්තු ඇකී මැකී ගිය හැටි ගයයි. ඇය ඊට පිළිතුරු ලෙස තම ඔහුව සනසාලයි - ඒ ප්‍රාර්ථනයක්ද සමගිනි - "කුරහං කපන දා මා සිහි කරණ්නයි . . " කියාය!
"ඔබ වෙනුවෙන් මා ගැයු ගී පෙරදා . . . " ගීතයේ කියැවෙන්නේ තවත් ගායකයකුගේ කථාවක් ද? නො එසේනම් මේ කියන්නේ තම පෙම්වතිය වෙනුවෙන් ගීත ගායනා කල තරුණයෙකුගේ කථාවක්ද? කියා නිශ්චය කරගත නොහැක. කෙසේ වෙතත් ඒවා සියල්ල ඇයට අමතකව යන ලෙස ඔහු ප්‍රාර්ථනා කරයි!
අපගේ ගද්‍ය පද්‍ය සාහිත්‍ය පුරාවට සඳ කිරණ උපමා කොට ඇත්තේ සිසිලසක් දනවන හැඟීමක් දැනීමක් ලෙසටය! එහෙත් මේ පෙම්වතාට එය දැනෙන්නේ කෙලෙසද?
"දවනු දැනේ සිසි කිරණ පවා . . "
සඳ කිරණ පවා ගෙන එන්නේ දවාලන දැනීමකි. පෙරදා සඳ ඇති රාත්‍රීන් වලදී එකම වේලාවක දෙතැනක සිට සඳ බැලූ ඇය මේ වන විට වෙනතක් බලා ගෙනය. ඒ සඳ දෙස බැලූ විට පෙරදා මතකය ගෙන දෙන්නේ දැඩි වේදනාවක්ය.
එපමනක්ද?
"සිසිල නොදේ මඳ පවන පවා . . "
මද සුළඟ පවා තමාගේ සිත කය නිවාලන බවක් ඔහුට නොදැනෙමින්ය!
ඒ සියළු දුක් කම්කටොළු මැද ඔහු ප්‍රාර්ථනයක්ද කරයි.
"ඔබෙ මුව පියුමේ - තොල් පෙති අතරේ
ඔහුගේ නම රැඳුනාවේ . . "
නෙළුම මලක් වන් ඔබගේ මුහුනේ; තොල් පෙත් අතරේ; ඔහුගේ නම රැඳුනාවේ. ඇයට ඔහුවම හිමි උනාවේ!
ඉන් පසුව ඔහු පවසන්නේ කුමක්ද?
"සුවඳ දැනේ ඔබෙ උදයෙ හවා . . "
ඇය තමා අසල නොසිටියද; මෙලොව කොතැන හෝඅ ඇය සිටින්නේ තමා වෙනුවෙන්ය යන හැඟීම නො එසේනම් "ඉව" තවමත් මුළු දිනය පුරාවටම ඔහුට දැනෙමින්ය!
එහෙත්;
"කඳුළු නැගේ නෙත රැයද දිවා . . "
ඒ සිතුවිල්ලම තවත් මොහොතකදී තම දෙනෙතට කඳුළු ගෙන එන සිතිවිල්ලක්ම වෙයි.
ඒ මොන දේ උනත්; මාහට මොන තරම් දුකක් දැණුනත් ඔබට දුකක් දැනෙන්නනම් එපා! ඔබගේ සිතේ ජීවත් වෙන්නේ "ඔහු" නම්
"ඔබෙ මුව පියුමේ - තොල් පෙති අතරේ
ඔහුගේ නම රැඳුනාවේ . . "
මේ ගීතය රචනා කොට ඇත්තේ කේ ඩී කේ ධර්මවර්ධන නමැති ප්‍රවීණ කෘතහස්ථ ගී පද රචකයාය. අමර දේව ශූරීන් හට "කුමරියක පා සළඹ සැළුනා " ලියූ ඔහු වික්ටර් රත්නායකයන් හට "හෝ පළු වන පෙත" ලියයි. ඔහු විසින් ලියැවුනු මෙම රසාලිප්ත පද රචනයට සංගීතය මුසු කරණ්නේ සෝමපාල රත්නායක විසින්ය.
මෙම ගීතය ගැයෙන ඉහල ස්වර පරාසය පද මාලාවේ හැඟීම් තවත් උද්දීපනය කරයි. වෙනත් වියෝ ගීතයන් මෙන් මෙම ගීතය ගැයෙන්නේ පහත් ලයකින් හෙවත් ටෙම්පෝවකින් නොවේ. එය වේගවත් ගීතයකි. ඔහුගේ හිතේ ඇති වේගවත් බව සමග හොඳින් එය බද්ධවී යයි.
මේ සියල්ල අභිබවා නැගෙන ආදරණීය පිරිමි හඬ පෞර්ෂය මිල්ටන් මල්ලවාරච්චි තම ශෝකී හඬින් එය ගයයි. සත්තකින්ම විප්‍රයෝගයේ දුක මොනතරම් මිහිරියාවකින් එම ගීතයෙන් ගෙන එනවාද? එය අසාම බලන්න මෙතැනින්!
